پرش به محتوا

شهلا شفیق: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران‌پدیا
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر
دیداریویکی‌متن
رضا عسکری (بحث | مشارکت‌ها)
۵۲ ویرایش‌ها
جز حمید گلزار صفحهٔ پیش‌نویس:شهلا شفیق را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به شهلا شفیق منتقل کرد
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<big>'''شهلا شفیق'''</big>؛ جامعه‌شناس، نویسنده و پژوهشگر ایرانی‌.<br>
{{درشت|'''شهلا شفیق'''}}؛ جامعه‌شناس، نویسنده و پژوهشگر ایرانی در فرانسه.


شهلا شفیق بِسکی، پژوهشگر، جامعه‌شناس و نویسندۀ ایرانیِ مقیم فرانسه است. حوزۀ تخصصی پژوهش‌های او بر بررسی پیوند میان اسلام‌گراییِ سیاسی، مناسبات جنسیتی و ساختارهای اجتماعی متمرکز است. او به‌دلیل فعالیت‌های علمی و مدنی خود، نشان لژیون دونوُر فرانسه را دریافت کرده و آثار متعددی به زبان‌های فارسی و فرانسوی در زمینۀ مسائل زنان، توتالیتاریسم و آثار ادبی از جمله رمان و داستان منتشر کرده است.  
شهلا شفیق، [[جامعه‌شناس]]، نویسنده و [[پژوهشگر]] ایرانیِ مقیم فرانسه است. حوزهٔ تخصصی او بر تحلیل نظری و جامعه‌شناختی پیوند میان اسلام‌گرایی سیاسی، مناسبات جنسیتی و ساختارهای اجتماعی متمرکز است. او به‌دلیل فعالیت‌های علمی و مدنی، نشان لژیون دونوُر فرانسه را دریافت کرده و آثار متعددی در مسائل زنان، توتالیتاریسم و ادبیات منتشر کرده است.
==زندگی‌نامه==
والدین شهلا شفیق از مهاجران آذری‌زبانی بودند که پیش از تولد او در اتحاد جماهیر شوروی سکونت داشتند. مادر او پس از تبعید پدر به سیبری در دوران حکومت استالین، به ایران بازگشت. شفیق در خانواده‌ای شهری و غیرمذهبی رشد کرد و هم‌زمان با جریانات انقلاب ۱۳۵۷ش، به فعالیت‌های سیاسی روی آورد. پس از استقرار جمهوری اسلامی و به‌دلیل تضاد دیدگاه‌ها با نظام حاکم، او به تبعید رفت.<ref>[https://chahlachafiq.com/farsi/bio/ «شهلا شفیق»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق.]</ref> شفیق در سال ۲۰۰۹م، دکترای جامعه‌شناسی خود را از دانشگاه «دوفین پاریس» دریافت کرد. رسالۀ او با عنوان «اسلام سیاسی و جنسیت» موفق به دریافت جایزۀ بهترین پژوهش دانشگاهی روزنامۀ لوموند شد که از جوایز معتبر علمی در فرانسه به‌شمار می‌رود.<ref>[https://www.rfi.fr/fa/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D9%87%D9%86%D8%B1/20170323-%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D9%87-%D8%AF%D9%87%D9%87-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B4-%D9%81%DA%A9%D8%B «قدردانی فرانسه از سه دهه تلاش فکری و اجتماعی شهلا شفیق»، وب‌سایت rfi.]</ref>


==دیدگاه‌ها==
== زندگی‌نامه ==
اندیشه‌های شهلا شفیق بر تحلیل نظام‌های ایدئولوژیک مبتنی بر تفکیک جنسیتی متمرکز است. <br>
شهلا شفیق در خانواده‌ای غیرمذهبی رشد کرد و او هم‌زمان با پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] در [[سال ۱۳۵۷]]<nowiki/>ش، فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد. پس از استقرار [[جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی]] شفیق از [[ایران]] مهاجرت کرد.<ref>[https://chahlachafiq.com/farsi/bio/ «شهلا شفیق»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق.]</ref> شفیق در سال ۲۰۰۹م، دکترای جامعه‌شناسی خود را از دانشگاه دوفین پاریس دریافت کرد. رسالهٔ او با عنوان «اسلام سیاسی و جنسیت» جایزهٔ بهترین پژوهش دانشگاهی [[روزنامه لوموند|روزنامهٔ لوموند]] را دریافت کرد که از جوایز معتبر علمی در [[فرانسه]] به‌شمار می‌رود.<ref>[https://www.rfi.fr/fa/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D9%87%D9%86%D8%B1/20170323-%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D9%87-%D8%AF%D9%87%D9%87-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B4-%D9%81%DA%A9%D8%B «قدردانی فرانسه از سه دهه تلاش فکری و اجتماعی شهلا شفیق»، وب‌سایت rfi.]</ref>
* '''اسلام‌گرایی و نظام مردسالار:''' شفیق، اسلام‌گرایی سیاسی را ایدئولوژی‌ای مبتنی بر تفکیک جنسیتی و نظم مردسالارانه می‌داند که از شریعت برای مشروعیت‌بخشی به نابرابری میان زنان و مردان بهره می‌گیرد. او معتقد است بسیاری از تحلیل‌ها نقش محوری روابط جنسیتی را در فهم این جنبش‌ها نادیده گرفته‌اند.<ref>[https://chahlachafiq.com/farsi/1-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%d8%8c-%d8%ac%d9%86%d8%b3-%d9%88-%d8%ac%d9%86%d8%b3%db%8c%d8%aa/ «اسلام، جنس و جنسیت»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق.]</ref> <br>
* '''سکولاریسم:''' شفیق از سکولاریسم دفاع می‌کند و آن را چارچوبی برای تنظیم رابطهٔ دین و جامعه می‌داند که در آن، باور دینی به حوزهٔ فردی محدود می‌شود و به قانون یا ایدئولوژی حاکم تبدیل نمی‌گردد. او تبدیل مذهب به قانون را به‌ویژه در حوزهٔ خانواده، عامل مشروعیت‌بخشی به تبعیض جنسیتی می‌داند.<ref>[https://chahlachafiq.com/farsi/1-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%d8%8c-%d8%ac%d9%86%d8%b3-%d9%88-%d8%ac%d9%86%d8%b3%db%8c%d8%aa/ «اسلام، جنس و جنسیت»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق.]</ref> <br>
* '''نقد فمینیسم اسلامی:''' او از منتقدان فمینیسم اسلامی است و این رویکرد را فاقد نوآوری نظری ارزیابی می‌کند. به‌نظر شفیق، فمینیسم اسلامی با محصور کردن کنش زنان در چارچوب تفاسیر دینی، ناخواسته به تقویت گفتمان اسلام‌گرایی می‌انجامد.<ref>[https://chahlachafiq.com/farsi/%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%e2%80%8c%da%af%d8%b1%d8%a7%db%8c%db%8c%d8%8c-%d8%a7%d9%86%d9%82%d9%84%d8%a7%d8%a8-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d9%81%d9%85%db%8c%d9%86%db%8c%d8%b3%d9%85-%d8%a7/ «اسلام‌گرایی، انقلاب ایران و فمینیسم اسلامی»، وب‌سایت شهلا شفیق.]</ref> <br>
* '''حجاب و عاملیت:''' او حجاب را در نظام‌های ایدئولوژیک تنها پوشش نمی‌داند بلکه آن را نمادی سیاسی برای سازمان‌دهی هویت جمعی و تفکیک جنسیتی در فضای عمومی تحلیل می‌کند.<ref>[https://chahlachafiq.com/farsi/%d8%a7%db%8c%d8%af%d8%a6%d9%88%d9%84%d9%88%da%98%db%8c-%d9%88-%d9%84%d8%a8%d8%a7%d8%b3-%d8%ad%d8%ac%d8%a7%d8%a8-%d9%88-%d8%b3%db%8c%d8%a7%d8%b3%d8%aa-%d8%af%d8%b1-%da%af%d9%81%d8%aa%da%af%d9%88/ «ایدئولوژی و لباس: حجاب و سیاست در گفت‌وگو با شهلا شفیق»، وب‌سایت شهلا شفیق.]</ref> <br>
* '''حق اغواگری:''' در واکنش به مباحث پس از جنبش «می‌تو»، شفیق ضمن دفاع از «آزادی اغواگری دوطرفه»، آزار جنسی را پدیده‌ای مرتبط با سلطه و رابطۀ قدرت می‌داند که در آن فرد به «شیء» تقلیل یافته و رضایت متقابل وجود ندارد.<ref>[https://chahlachafiq.com/farsi/%D8%B4%D9%87%D9%84%D8%A7-%D8%B4%D9%81%DB%8C%D9%82-%D8%A8%D8%A7-%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%D8%B2-%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2/ «شهلا شفیق: با دفاع از خشونت نمی‌توان از آزادی دفاع کرد»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق.]</ref>


==فعالیت‌ها و نقش‌ها==
== دیدگاه‌ها ==
فعالیت‌های شفیق در دو حوزۀ فکری و مدنی متمرکز است. او به‌عنوان تحلیل‌گر در همایش‌ها و رسانه‌های بین‌المللی به بررسی وضعیت حقوق زنان و پیامدهای حاکمیت قوانین مذهبی می‌پردازد. در عرصۀ ادبی نیز با نگارش داستان و نمایشنامه، تجربه‌های تبعید، زندان و مهاجرت را بازنمایی کرده است. برخی نقش او را به‌عنوان رابط فرهنگی میان فضای فکری ایران و فرانسه، به‌ویژه در موضوعاتی چون لائیسیته و حقوق شهروندی، قابل توجه می‌دانند.<ref>[https://www.rfi.fr/fa/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D9%87%D9%86%D8%B1/20170323-%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D9%87-%D8%AF%D9%87%D9%87-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B4-%D9%81%DA%A9%D8%B «قدردانی فرانسه از سه دهه تلاش فکری و اجتماعی شهلا شفیق»، وب‌سایت rfi.]</ref>
محور اصلی اندیشه‌های شهلا شفیق، تحلیل سازوکارهای شناختی و اجتماعیِ نظام‌های ایدئولوژیک بر پایهٔ [[تفکیک جنسیتی]] است.
* شفیق، اسلام‌گرایی سیاسی را ایدئولوژی مبتنی بر تفکیک جنسیتی و نظم مردسالارانه می‌داند که از شریعت برای تبیین نابرابری‌ها استفاده می‌کند.<ref>[https://chahlachafiq.com/farsi/1-اسلام،-جنس-و-جنسیت/ «اسلام، جنس و جنسیت»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق.]</ref>
* [[سکولاریسم]] از منظر شفیق، امکان تنظیم عقلانیِ مناسبات اجتماعی را فراهم می‌کند؛ بنابراین، خروج دین از عرصهٔ قانون‌گذاری، شرط لازم برای تضمین آزادی عقیده است.<ref>[https://chahlachafiq.com/farsi/1-اسلام،-جنس-و-جنسیت/ «اسلام، جنس و جنسیت»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق.]</ref>
* تلاش برای تحقق [[برابری جنسیتی]] در چارچوب آموزه‌های دینی، به تقویت هویت‌های مذهبی و بازتولید [[اسلام‌گرایی]] می‌انجامد. شفیق تأکید می‌کند که برابری جنسیتی تنها در بستر حقوقی و بر مبنای اصول فرادینی و جهان‌شمول امکان‌پذیر است.<ref>[https://chahlachafiq.com/farsi/اسلام‌گرایی،-انقلاب-ایران-و-فمینیسم-ا/ «اسلام‌گرایی، انقلاب ایران و فمینیسم اسلامی»، وب‌سایت شهلا شفیق.]</ref>
* او حجاب را در نظام‌های ایدئولوژیک، ابزار سامان‌دهی معرفتیِ [[هویت جمعی]] و تفکیک جنسیتی در فضای عمومی می‌داند.<ref>[https://chahlachafiq.com/farsi/ایدئولوژی-و-لباس-حجاب-و-سیاست-در-گفتگو/ «ایدئولوژی و لباس: حجاب و سیاست در گفت‌وگو با شهلا شفیق»، وب‌سایت شهلا شفیق.]</ref>
* در واکنش به جنبش Me Too، شفیق ضمن دفاع از «آزادی اغواگری دوطرفه»، [[آزار جنسی]] را پدیده‌ای مرتبط با [[قدرت]] می‌داند که در آن فرد به «شیء» تقلیل یافته و رضایت متقابل وجود ندارد.<ref>[https://chahlachafiq.com/farsi/شهلا-شفیق-با-دفاع-از-خشونت-نمی‌توان-از/ «شهلا شفیق: با دفاع از خشونت نمی‌توان از آزادی دفاع کرد»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق.]</ref>


==اشتغال‌ها، مسئولیت‌ها و سمت‌ها==
== فعالیت‌های شهلا شفیق ==
شهلا شفیق از سال ۲۰۰۴م تا ۲۰۱۴م با آژانس توسعۀ روابط بین‌فرهنگی شهروندی همکاری داشت و از سال ۲۰۱۶م تا ۲۰۱۹م  عضو شورای عالی برابری زنان و مردان از کشور فرانسه است.<ref>[https://denabooks.com/author-fa/%D8%B4%D9%81%DB%8C%D9%82%D8%8C-%D8%B4%D9%87%D9%84%D8%A7/ «شفیق، شهلا»، وب‌سایت نشر دنا]</ref> فعالیت‌های او در آژانس توسعۀ روابط بین‌فرهنگی شهروندی شامل مدیریت پروژه‌های پیشگیری از خشونت علیه زنان، آموزش و حمایت از زنان مهاجر و ترویج سکولاریسم در جوامع چندفرهنگی بوده است. شفیق در سال ۲۰۰۸م نیز به‌عنوان چهرۀ برتر گفت‌وگوی بین‌فرهنگی اروپا مورد تقدیر قرار گرفت.<ref>[https://www.rfi.fr/fa/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D9%87%D9%86%D8%B1/20170323-%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D9%87-%D8%AF%D9%87%D9%87-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B4-%D9%81%DA%A9%D8%B «قدردانی فرانسه از سه دهه تلاش فکری و اجتماعی شهلا شفیق»، وب‌سایت rfi.]</ref>
فعالیت‌های شفیق در دو حوزهٔ فکری و مدنی متمرکز است. او به‌عنوان تحلیل‌گر در همایش‌ها و رسانه‌های بین‌المللی به بررسی وضعیت حقوق زنان و پیامدهای حاکمیت قوانین مذهبی می‌پردازد. در عرصهٔ ادبی نیز با نگارش [[داستان]] و [[نمایشنامه]]، تجربه‌های [[تبعید]]، [[زندان]] و [[مهاجرت]] را بازنمایی کرده است. نقش او به‌عنوان رابط فرهنگی میان فضای فکری [[ایران]] و [[فرانسه]]، به‌ویژه در موضوعاتی چون [[لائیسیته]] و [[حقوق شهروندی]]، قابل توجه است.<ref>[https://www.rfi.fr/fa/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D9%87%D9%86%D8%B1/20170323-%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D9%87-%D8%AF%D9%87%D9%87-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B4-%D9%81%DA%A9%D8%B «قدردانی فرانسه از سه دهه تلاش فکری و اجتماعی شهلا شفیق»، وب‌سایت rfi.]</ref>
==آثار و نوشته‌ها==
 
از مهم‌ترین آثار شهلا شفیق می‌توان به کتاب‌های «زنان زیر حجاب؛ چهرۀ قوانین اسلامی» (با همکاری فرهاد خسروخاور)، «توتالیتاریسم اسلامی؛ پندار یا واقعیت؟»، «اسلام سیاسی، جنسیت و جنس‌گونگی» و همچنین آثار ادبی مانند «جاده و مه» و «از آینه بپرس» اشاره کرد.<ref>[https://chahlachafiq.com/farsi/category/livres/ «کتاب‌ها»، وب‌سایت شهلا شفیق.]</ref>  
=== مسئولیت‌ها ===
==پانویس==
شهلا شفیق از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۴م با آژانس توسعهٔ روابط بین‌فرهنگی شهروندی همکاری داشت و از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹م عضو شورای عالی برابری زنان و مردان در کشور فرانسه است.<ref>[https://denabooks.com/author-fa/شفیق،-شهلا/ «شفیق، شهلا»، وب‌سایت نشر دنا]</ref> فعالیت‌های او در آژانس توسعهٔ روابط بین‌فرهنگی شهروندی شامل مدیریت پروژه‌های پیشگیری از [[خشونت علیه زنان]]، آموزش و حمایت از زنان مهاجر و ترویج [[سکولاریسم]] در جوامع چندفرهنگی بوده است. شفیق در سال ۲۰۰۸م به‌عنوان چهرهٔ برتر گفت‌وگوی بین‌فرهنگی اروپا مورد تقدیر قرار گرفت.<ref>[https://www.rfi.fr/fa/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D9%87%D9%86%D8%B1/20170323-%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D9%87-%D8%AF%D9%87%D9%87-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B4-%D9%81%DA%A9%D8%B «قدردانی فرانسه از سه دهه تلاش فکری و اجتماعی شهلا شفیق»، وب‌سایت rfi.]</ref>
 
=== آثار و نوشته‌ها ===
کتاب «زنان زیر حجاب؛ چهرهٔ قوانین اسلامی»، کتاب «توتالیتاریسم اسلامی؛ پندار یا واقعیت؟»، کتاب «اسلام سیاسی، جنسیت و جنس‌گونگی» و همچنین آثار ادبی مانند «جاده و مه» و «از آینه بپرس»، بخش از آثار شهلا شفیق است.<ref>[https://chahlachafiq.com/farsi/category/livres/ «کتاب‌ها»، وب‌سایت شهلا شفیق.]</ref>
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==
 
* «اسلام، جنس و جنسیت»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بارگذاری: 13 می 2014م.
== منابع ==
* «اسلام‌گرایی، انقلاب ایران و فمینیسم اسلامی»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بارگذاری: 18 آپریل 2021م.
{{آغاز منابع}}
* «ایدئولوژی و لباس: حجاب و سیاست در گفت‌وگو با شهلا شفیق»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بارگذاری: 1 نوامبر 2018م.
* «اسلام، جنس و جنسیت»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بارگذاری: ۱۳ می ۲۰۱۴م.
* «شهلا شفیق: با دفاع از خشونت نمی‌توان از آزادی دفاع کرد»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بارگذاری: 27 ژانویه 2018م.
* «اسلام‌گرایی، انقلاب ایران و فمینیسم اسلامی»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بارگذاری: ۱۸ آپریل ۲۰۲۱م.
* «شهلا شفیق»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بازدید: 22 آذر 1404ش.
* «ایدئولوژی و لباس: حجاب و سیاست در گفت‌وگو با شهلا شفیق»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بارگذاری: ۱ نوامبر ۲۰۱۸م.
* «کتاب‌ها»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بازدید: 22 آذر 1404ش.
* «شهلا شفیق: با دفاع از خشونت نمی‌توان از آزادی دفاع کرد»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بارگذاری: ۲۷ ژانویه ۲۰۱۸م.
* «شهلا شفیق»، وب‌سایت نشر دنا، تاریخ بازدید: 23آذر 1404ش.
* «شهلا شفیق»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بازدید: ۲۲ آذر ۱۴۰۴ش.
* «قدردانی فرانسه از سه دهه تلاش فکری و اجتماعی شهلا شفیق»، وب‌سایت rfi، تاریخ بارگذاری: 23 مارس 2017م.
* «شهلا شفیق»، وب‌سایت نشر دنا، تاریخ بازدید: ۲۲ آذر ۱۴۰۴ش.
* «کتاب‌ها»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بازدید: ۲۲ آذر ۱۴۰۴ش.
* «قدردانی فرانسه از سه دهه تلاش فکری و اجتماعی شهلا شفیق»، وب‌سایت rfi، تاریخ بارگذاری: ۲۳ مارس ۲۰۱۷م.
{{پایان منابع}}

نسخهٔ کنونی تا ۲۵ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۰:۲۳

شهلا شفیق؛ جامعه‌شناس، نویسنده و پژوهشگر ایرانی در فرانسه.

شهلا شفیق، جامعه‌شناس، نویسنده و پژوهشگر ایرانیِ مقیم فرانسه است. حوزهٔ تخصصی او بر تحلیل نظری و جامعه‌شناختی پیوند میان اسلام‌گرایی سیاسی، مناسبات جنسیتی و ساختارهای اجتماعی متمرکز است. او به‌دلیل فعالیت‌های علمی و مدنی، نشان لژیون دونوُر فرانسه را دریافت کرده و آثار متعددی در مسائل زنان، توتالیتاریسم و ادبیات منتشر کرده است.

زندگی‌نامه

شهلا شفیق در خانواده‌ای غیرمذهبی رشد کرد و او هم‌زمان با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ش، فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد. پس از استقرار جمهوری اسلامی شفیق از ایران مهاجرت کرد.[۱] شفیق در سال ۲۰۰۹م، دکترای جامعه‌شناسی خود را از دانشگاه دوفین پاریس دریافت کرد. رسالهٔ او با عنوان «اسلام سیاسی و جنسیت» جایزهٔ بهترین پژوهش دانشگاهی روزنامهٔ لوموند را دریافت کرد که از جوایز معتبر علمی در فرانسه به‌شمار می‌رود.[۲]

دیدگاه‌ها

محور اصلی اندیشه‌های شهلا شفیق، تحلیل سازوکارهای شناختی و اجتماعیِ نظام‌های ایدئولوژیک بر پایهٔ تفکیک جنسیتی است.

  • شفیق، اسلام‌گرایی سیاسی را ایدئولوژی مبتنی بر تفکیک جنسیتی و نظم مردسالارانه می‌داند که از شریعت برای تبیین نابرابری‌ها استفاده می‌کند.[۳]
  • سکولاریسم از منظر شفیق، امکان تنظیم عقلانیِ مناسبات اجتماعی را فراهم می‌کند؛ بنابراین، خروج دین از عرصهٔ قانون‌گذاری، شرط لازم برای تضمین آزادی عقیده است.[۴]
  • تلاش برای تحقق برابری جنسیتی در چارچوب آموزه‌های دینی، به تقویت هویت‌های مذهبی و بازتولید اسلام‌گرایی می‌انجامد. شفیق تأکید می‌کند که برابری جنسیتی تنها در بستر حقوقی و بر مبنای اصول فرادینی و جهان‌شمول امکان‌پذیر است.[۵]
  • او حجاب را در نظام‌های ایدئولوژیک، ابزار سامان‌دهی معرفتیِ هویت جمعی و تفکیک جنسیتی در فضای عمومی می‌داند.[۶]
  • در واکنش به جنبش Me Too، شفیق ضمن دفاع از «آزادی اغواگری دوطرفه»، آزار جنسی را پدیده‌ای مرتبط با قدرت می‌داند که در آن فرد به «شیء» تقلیل یافته و رضایت متقابل وجود ندارد.[۷]

فعالیت‌های شهلا شفیق

فعالیت‌های شفیق در دو حوزهٔ فکری و مدنی متمرکز است. او به‌عنوان تحلیل‌گر در همایش‌ها و رسانه‌های بین‌المللی به بررسی وضعیت حقوق زنان و پیامدهای حاکمیت قوانین مذهبی می‌پردازد. در عرصهٔ ادبی نیز با نگارش داستان و نمایشنامه، تجربه‌های تبعید، زندان و مهاجرت را بازنمایی کرده است. نقش او به‌عنوان رابط فرهنگی میان فضای فکری ایران و فرانسه، به‌ویژه در موضوعاتی چون لائیسیته و حقوق شهروندی، قابل توجه است.[۸]

مسئولیت‌ها

شهلا شفیق از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۴م با آژانس توسعهٔ روابط بین‌فرهنگی شهروندی همکاری داشت و از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹م عضو شورای عالی برابری زنان و مردان در کشور فرانسه است.[۹] فعالیت‌های او در آژانس توسعهٔ روابط بین‌فرهنگی شهروندی شامل مدیریت پروژه‌های پیشگیری از خشونت علیه زنان، آموزش و حمایت از زنان مهاجر و ترویج سکولاریسم در جوامع چندفرهنگی بوده است. شفیق در سال ۲۰۰۸م به‌عنوان چهرهٔ برتر گفت‌وگوی بین‌فرهنگی اروپا مورد تقدیر قرار گرفت.[۱۰]

آثار و نوشته‌ها

کتاب «زنان زیر حجاب؛ چهرهٔ قوانین اسلامی»، کتاب «توتالیتاریسم اسلامی؛ پندار یا واقعیت؟»، کتاب «اسلام سیاسی، جنسیت و جنس‌گونگی» و همچنین آثار ادبی مانند «جاده و مه» و «از آینه بپرس»، بخش از آثار شهلا شفیق است.[۱۱]

پانویس

  1. ↑ «شهلا شفیق»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق.
  2. ↑ «قدردانی فرانسه از سه دهه تلاش فکری و اجتماعی شهلا شفیق»، وب‌سایت rfi.
  3. ↑ «اسلام، جنس و جنسیت»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق.
  4. ↑ «اسلام، جنس و جنسیت»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق.
  5. ↑ «اسلام‌گرایی، انقلاب ایران و فمینیسم اسلامی»، وب‌سایت شهلا شفیق.
  6. ↑ «ایدئولوژی و لباس: حجاب و سیاست در گفت‌وگو با شهلا شفیق»، وب‌سایت شهلا شفیق.
  7. ↑ «شهلا شفیق: با دفاع از خشونت نمی‌توان از آزادی دفاع کرد»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق.
  8. ↑ «قدردانی فرانسه از سه دهه تلاش فکری و اجتماعی شهلا شفیق»، وب‌سایت rfi.
  9. ↑ «شفیق، شهلا»، وب‌سایت نشر دنا
  10. ↑ «قدردانی فرانسه از سه دهه تلاش فکری و اجتماعی شهلا شفیق»، وب‌سایت rfi.
  11. ↑ «کتاب‌ها»، وب‌سایت شهلا شفیق.

منابع

  • «اسلام، جنس و جنسیت»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بارگذاری: ۱۳ می ۲۰۱۴م.
  • «اسلام‌گرایی، انقلاب ایران و فمینیسم اسلامی»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بارگذاری: ۱۸ آپریل ۲۰۲۱م.
  • «ایدئولوژی و لباس: حجاب و سیاست در گفت‌وگو با شهلا شفیق»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بارگذاری: ۱ نوامبر ۲۰۱۸م.
  • «شهلا شفیق: با دفاع از خشونت نمی‌توان از آزادی دفاع کرد»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بارگذاری: ۲۷ ژانویه ۲۰۱۸م.
  • «شهلا شفیق»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بازدید: ۲۲ آذر ۱۴۰۴ش.
  • «شهلا شفیق»، وب‌سایت نشر دنا، تاریخ بازدید: ۲۲ آذر ۱۴۰۴ش.
  • «کتاب‌ها»، وب‌سایت شخصی شهلا شفیق، تاریخ بازدید: ۲۲ آذر ۱۴۰۴ش.
  • «قدردانی فرانسه از سه دهه تلاش فکری و اجتماعی شهلا شفیق»، وب‌سایت rfi، تاریخ بارگذاری: ۲۳ مارس ۲۰۱۷م.
برگرفته از «https://iranpedia.net/w/index.php?title=شهلا_شفیق&oldid=4043»