پیشنویس:عمارت آینالو
عمارت آینالو؛ عمارتی تاریخی در دل جنگلهای ارسباران در آذربایجانشرقی.
عمارت تاریخی آینالو در بخش خداآفرین شهرستان کلیبر در استان آذربایجانشرقی واقع شده است و از بناهای مهم تاریخی این منطقه بهشمار میرود. این عمارت متعلق به دوره قاجار است و توسط تاجر ارمنی معروف بهنام «طومانیانس» در سال ۱۹۰۷ میلادی ساخته شد. سقف فلزی این بنا بهگونهای طراحی شده بود که نور را مانند آینه بازتاب میداد و بههمین دلیل مردم محلی آن را «آئینه لو» یا «آینالو» نامیدهاند. امروزه تنها دیوارهای اصلی عمارت باقی مانده است و این اثر نشاندهندهٔ مهارتهای ساخت و معماری آن دوران با مصالح و ابزار ساده در منطقهای کوهستانی است.
تاریخچه ساخت و بانی عمارت آینالو
روستای آینالو که عمارت آینالو در آن واقع شده است؛ در ابتدا یک روستای ارمنینشین بود، ولی پس از مهاجرت ارمنیها به تبریز و تهران، بهمرور مسلمان نشین شد. عمارت آینالو نیز توسط یک تاجر ارمنی معروف دوران قاجار بهنام طومانیانس یا تومانیانس در سال ۱۹۰۷ میلادی همزمان با عمارت وینق ساخته شد.[۱] این عمارت به سبک معماری قاجاری با الهام از معماری قرن نوزدهم اروپا و روسیه ساخته شده است.[۲]
دلیل نامگذاری
نام عمارت و روستای آینالو از ویژگی خاص سقف فلزی بنای تاریخی آن یعنی عمارت آینالو گرفته شده که نور را مانند آینه بازتاب میداد و مردم محلی آن را «آئینه لو» بهمعنای «جای آینه»، نامیدند. سقف فلزی عمارت با انعکاس نور خورشید، ظاهری درخشان و آینهمانند ایجاد میکرد که این ویژگی منحصربهفرد، سبب ماندگاری نام «آینالو» در گویش محلی (آینالی) شد.[۳]
معماری عمارت آینالو
عمارت آینالو بر فراز تپهای سنگی قرار گرفته است که ظاهری قلعهمانند به آن میدهد. این بنا دوطبقه بوده و شامل ایوان سراسری و شش برج شبیه قلعههای قدیمی فرانسه است. شیوهٔ ساخت آن با ابزار و مصالح ساده در منطقهای کوهستانی، نشاندهندهٔ مهارت بالای معماران دوران قاجار است. دیوارهای عمارت از سنگهای تراشیدهشده بهصورت منظم ساخته شدهاند.[۴]
کارکرد عمارت
عمارت آینالو که در بالای کوهی در دل جنگل ارسباران قرار دارد، بهعنوان شکارگاه و اقامتگاه ثروتمندان استفاده میشد. معماری روسی-اروپایی آن با ایوانها و برجها، منظرهای باشکوه از طبیعت اطراف ایجاد میکند. این ویژگیها عمارت را به نمادی از تعامل فرهنگی در دوران قاجار تبدیل کرده است.[۵]
موقعیت جغرافیایی روستا و عمارت آینالو
روستای آینالو در بخش خداآفرین شهرستان کلیبر استان آذربایجانشرقی واقع شده و بخشی از منطقه حفاظتشدهٔ ۸۰ هزار هکتاری ارسباران است. این روستا در ارتفاع حدود ۱۵۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و اقلیمی معتدل و کوهستانی با پوشش جنگلی انبوه بهدلیل بارش مهای فراوان دارد. روستای آینالو در فاصلهٔ ۴۵ تا ۵۵ کیلومتری شمالغربی شهر کلیبر و ۱۵ کیلومتری روستای عاشقلو (نزدیک ساحل رود ارس) قرار گرفته است. عمارت تاریخی آینالو نیز بر فراز کوهی در مجاورت روستا و در دل جنگلهای ارسباران ساخته شده که دسترسی به آن نیازمند عبور از مسیرهای جنگلی است[دیدگاه ۱].[۶]
آبوهوای اطراف عمارت
منطقۀ آینالو دارای اقلیم کوهستانی معتدل با بارش مهای فراوان (۴۵۰–۶۰۰ میلیمتر سالانه) است که پوشش گیاهی سرسبز آن را تضمین میکند. تابستانها در این منطقه خنک و دلپذیر و پاییز و زمستان آن سرد و برفی است.[۷]
بهترین زمان بازدید
بهترین فصل برای بازدید از عمارت آینالو، بهار و تابستان است که هوا معتدل و طبیعت در اوج زیبایی است و جادهها قابل عبور هستند. پاییز برای مناظر رنگارنگ جنگل، مناسب طبیعتگردان مقاوم به سرما است، اما زمستان بهدلیل برف سنگین توصیه نمیشود.[۸]
پوشش گیاهی و جانوری منطقه آینالو
منطقه حفاظتشده آینالو با پوشش گیاهی و جانوری غنی و متنوع، از ارزشمندترین زیستگاههای طبیعی ایران به شمار میرود.
پوشش گیاهی
گونههای اصلی شامل سرخدار، بلوط، زالزالک، گردو، انار، نارون، ممرز، بارانک، افرا، گلابی وحشی، گیلاس وحشی است که سرسبزی منطقه را حفظ میکنند. گیاهان دارویی و گلهای وحشی نیز فراوان هستند و تنوع گیاهی را افزایش میدهند.[۹]
پوشش جانوری
مارال (گوزن قرمز) برجستهترین گونه است که با طرح احیا، جمعیت آن به سطح مطلوبی رسیده و در محوطۀ تورکشی نگهداری میشود. دیگر حیوانات شامل پلنگ، گراز، خرس قهوهای، سیاهگوش قفقازی (کمیاب)، اردک سرسفید، میشمرغ قرهقشلاق، سمور سنگی، روباه، شغال و خزندگان مانند مارمولک چشمماری است. این منطقه بیش از ۱۷ گونه در خطر انقراض را میزبانی میکند.[۱۰]
مسیر دسترسی به عمارت
برای رسیدن به عمارت آینالو، باید از روستا حدود نیم ساعت پیادهروی از مسیرهای جنگلی یا ۲ کیلومتر جادهٔ خاکی نزدیک محدودهٔ حفاظتشدهٔ مارالها را طی کرد. این نقطه نزدیک قلعه بابک و دره مکیدی است[۱۱] و بهدلیل حفاظتشده بودن، حصارهای سیمی برای حیات وحش دور آن کشیده شده است[دیدگاه ۲].[۱۲]
وضعیت فعلی عمارت
عمارت آینالو در حال حاضر در وضعیت تخریب قرار دارد و نیاز جدی به مرمت و بازسازی دارد؛ تنها دیوارهای آن سالم مانده و بخشی از سقف ریخته یا مرمت جزئی شده است. این عمارت بخشی از منطقۀ حفاظتشدۀ ارسباران از سال ۱۳۵۲ش است[دیدگاه ۳]، اما عدم نگهداری کافی موجب وخامت وضعیت آن شده است. بازدید از عمارت همچنان ممکن است، اما تمرکز بیشتر بر جاذبههای طبیعی اطراف مانند قلعه بابک و چشمهها است.[۱۳]
پانویس
- ↑ «آینالو؛ سفر به سرزمین مارالها»، وبسایت سازمان منطقه آزاد ارس.
- ↑ «عمارت آینالو»، وبسایت تیشینه.
- ↑ «معرفی اماکن تاریخی و جاذبههای گردشگری شهرستان خداآفرین»، وبسایت سازمان منطقه آزاد ارس.
- ↑ «عمارت آینالو خداآفرین، عمارتی تاریخی در دل جنگلهای ارسباران»، وبسایت میراث آریا.
- ↑ «منطقه آینالو: نگین سبز ارسباران»، وبسایت بیتوته.
- ↑ «منطقه حفاظت شده آینالو»، وبسایت تبریز تریپ.
- ↑ «راهنمای سفر به جنگلهای آینالو»، وبسایت مجله گردشگری الیگشت.
- ↑ «عمارت آینالو کجاست؟»، وبسایت رهبال آسمان.
- ↑ «آینالو؛ سفر به سرزمین مارالها»، پایگاه خبری مناطق آزاد و ویژه اقتصادی.
- ↑ «آینالو؛ سفر به سرزمین مارالها»، پایگاه خبری مناطق آزاد و ویژه اقتصادی.
- ↑ «عمارت آینالو کجاست؟»، وبسایت رهبال آسمان.
- ↑ «آینالو؛ سفر به سرزمین مارالها»، پایگاه خبری مناطق آزاد و ویژه اقتصادی.
- ↑ «منطقه آینالو نگین سبز ارسباران، مقصدی ایدهآل طبیعتگردان»، وبسایت ایران زیبا.
منابع
- «آینالو؛ سفر به سرزمین مارالها»، پایگاه خبری مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، تاریخ درج مطلب: ۸ شهریور ۱۳۹۶ش.
- «آینالو؛ سفر به سرزمین مارالها»، وبسایت سازمان منطقه آزاد ارس، تاریخ بازدید: ۱۴ آذر ۱۴۰۴ش.
- «راهنمای سفر به جنگلهای آینالو»، وبسایت مجله گردشگری الیگشت، تاریخ درج مطلب: ۴ مهر ۱۴۰۲ش.
- «عمارت آینالو»، وبسایت تیشینه، تاریخ بازدید: ۱۴ آذر ۱۴۰۴ش.
- «عمارت آینالو خداآفرین، عمارتی تاریخی در دل جنگلهای ارسباران»، وبسایت میراث آریا، تاریخ بازدید: ۱۴ آذر ۱۴۰۴ش.
- «عمارت آینالو کجاست؟»، وبسایت رهبال آسمان، تاریخ بازدید: ۱۴ آذر ۱۴۰۴ش.
- «معرفی اماکن تاریخی و جاذبههای گردشگری شهرستان خداآفرین»، وبسایت سازمان منطقه آزاد ارس، تاریخ بازدید: ۱۴ آذر ۱۴۰۴ش.
- «منطقه آینالو: نگین سبز ارسباران»، وبسایت بیتوته، تاریخ بازدید: ۱۴ آذر ۱۴۰۴ش.
- «منطقه آینالو نگین سبز ارسباران، مقصدی ایدهآل طبیعتگردان»، وبسایت ایران زیبا، تاریخ بازدید: 22 آذر 1404ش.
- «منطقه حفاظت شده آینالو»، وبسایت تبریز تریپ، تاریخ بهروزرسانی: ۱۷ اسفند ۱۳۹۶ش.
خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «دیدگاه» وجود دارد، اما برچسب متناظر با <references group="دیدگاه"/> یافت نشد.