رنگ سال
رنگ سال؛
مفهومشناسی
رنگ سال پدیدهای است که فراتر از یک پیشبینی ساده رنگ، هر ساله در ماه دسامبر اعلام میشود و به یک پدیدۀ فرهنگی تبدیل شده و روندهای صنایع مختلف، از طراحی و مُد گرفته تا بازاریابی، را برای سال آینده تحت تأثیر قرار میدهد.[۱] این رویداد در بستر صنعت پیشبینی روند رنگ قرار دارد که خود یک تجارت چند میلیارد دلاری محسوب میشود و روندهای آتی را ۱۸ تا ۲۴ ماه پیش از مصرف تعیین میکند. رنگ سال تحت تأثیر روندهای فرهنگی، اقتصادی و سیاسی قرار میگیرد.[۲]
تاریخچه
ریشههای صنعت پیشبینی روند رنگ، به سال ۱۹۱۵ م بازمیگردد؛ اما شهرت و نفوذ اصلی این صنعت در دهههای ۱۹۶۰م و ۱۹۷۰م حاصل شده است. ایده رنگ سال تحولی نسبتاً جدید در قرن بیست و یکم است که توسط شرکت پنتون (Pantone) در سال ۲۰۰۰م آغاز شد.[۳]
هدف از تعیین رنگ سال
هدف اصلی مؤسسۀ رنگ پنتون از انتخاب سالانه رنگ، فراتر از یک پیشبینی سلیقهای، این است که به عنوان بازتابی دقیق و جهانی از فرهنگ و حال و هوای جمعی و روح زمانه عمل کند. این برنامه با جلب توجه به ارتباط تنگاتنگ میان فرهنگ و رنگ، نشان میدهد که چگونه رویدادها و روندهای جهانی بر رنگهایی که انسانها مشاهده و استفاده میکنند، تأثیر میگذارد. رنگ انتخابی، حال و هوای کنونی دنیا را منعکس کرده، روندهای جهانی را به نمایش میگذارد[۴] و در عین حال، روندهای رنگی فصول آتی را پیشبینی میکند.[۵] همچنین، هدف این برنامه تشویق مردم به تفکر متفاوت درباره رنگ و درک احساسات و پیامهایی است که هر طیف رنگی میتواند برانگیزد و این امر از طریق تحقیقات و مشورت متخصصان صورت میپذیرد.[۶]
تأثیر جهانی رنگ سال بر صنایع و فرهنگ
برنامه رنگ سال پنتون که در ابتدا یک طرح بازاریابی بود، اکنون به یک رویداد سالانه تأثیرگذار تبدیل شده است. این انتخاب، تنها بازتابی از سلیقههای زیباییشناختی نیست، بلکه نشاندهنده تحولات گستردهتر اجتماعی و فرهنگی است.
تأثیر در سطح صنعت و تجارت
انتخاب رنگ سال، اثرات موجی در چندین صنعت ایجاد کرده است. شرکتها در حوزههای مُد، طراحی محصول، بستهبندی و دکوراسیون داخلی، عرضۀ محصولات و کمپینهای بازاریابی خود را با رنگ انتخابی هماهنگ میکنند که این امر اهمیت تجاری رنگ سال را در سطح جهانی نشان میدهد.
اهمیت فرهنگی و روانشناختی
فراتر از کاربرد تجاری، رنگ سال گفتوگوهایی را در مورد روانشناسی رنگ و نمادگرایی فرهنگی ایجاد میکند. با توجه به اینکه رنگها ابزارهایی برای ارتباط و بیان و برانگیزندۀ احساسات خاص هستند، برندها جهت دستیابی به بازاریابی بصری مؤثر و توسعه محصول از آن بهره میبرند.[۷]
نحوه انتخاب رنگ سال
برخلاف تصور رایج، رنگ سال پنتون بهصورت سلیقهای یا صرفاً بر اساس دلایل زیباییشناختی انتخاب نمیشود. فرآیند انتخاب رنگ سال شامل موارد زیر است:
- کارشناسان حوزۀ رنگ پنتون در طول سال به سراسر جهان سفر میکنند و از منابع گوناگونی الهام میگیرند.
- تیم، روندها را در حوزههای وسیعی نظیر مُد، طراحی، سرگرمی، فیلم، هنر، فناوریهای جدید و پلتفرمهای رسانههای اجتماعی تحلیل میکند.
- در این فرآیند، شرایط اقتصادی-اجتماعی، روانشناسی مصرفکننده و ترجیحات رنگی ارزیابی شده و در نهایت پس از گفتوگو با کارشناسان و طراحان رنگ در سراسر جهان رنگ سال انتخاب میشود.[۸]
وضعیت فعلی تعیین رنگ سال
امروزه شرکتهای بسیاری رنگ سال را معرفی میکنند، اما اغلب شرکتهای مختلف برای یک سال، رنگهای متفاوتی را انتخاب میکنند. این تناقض، فقدان مطالعات زیربنایی در زمینه پیشبینی رنگ و رنگ سال را برجسته میکند. رنگ سال معمولاً با تحقیقات گسترده توسط کارشناسان روند و طراحان انتخاب میشود که در آن روندها در جامعه، اقتصاد و طراحی بررسی میشوند.[۹]
نمادگرایی رنگهای سال
با وجود اینکه مطالعات نشان میدهند معانی رنگ در فرهنگهای مختلف متفاوت است، پنتون برای دستیابی به معنا و اهمیت جهانی، رنگ سال را با یک نام یا عبارت هدفمند همراه میکند. این تداعیهای نشانهشناختی و روایتهای داستانی، به اندازه خود رنگ اهمیت دارند.[۱۰]
| سال | رنگ سال پنتون | رنگ معادل | مفهوم و نمادگرایی |
| ۲۰۰۰ | Cerulean | آبی آسمانی | نماد آسمان و آرامش در آغاز هزاره جدید |
| ۲۰۰۲ | True Red | قرمز | در ارتباط با حملات ۱۱ سپتامبر |
| ۲۰۰۴ | Tigerlily | نارنجی مایل به قرمز | برای القای حال و هوای گرم در میانه درگیریهای افغانستان و عراق |
| ۲۰۰۹ | Mimosa | زرد | نماد خوشبینی در دوران عدم ثبات اقتصادی |
| ۲۰۱۳ | Emerald | سبز زمردی | نماد رشد، تجدید و رفاه |
| ۲۰۱۶ | Rose Quartz and Serenity | رز کوارتز | نماد سیالیت جنسیتی |
| ۲۰۱۸ | Ultra Violet | فرابنفش | القاء کننده خلاقیت، ذهنآگاهی و تأمل معنوی |
| ۲۰۱۹ | Living Coral | مرجانی | نماد انرژی و سرزندگی |
| ۲۰۲۰ | Classic Blue | آبی کلاسیک | ارائه ثبات و ارتباط در یک زمان نامشخص |
| ۲۰۲۱ | Ultimate Gray and Illuminating | خاکستری تیره و روشن | همراه کردن قدرت با خوشبینی در دوران پاندمی کرونا |
| ۲۰۲۲ | Very Peri | نوعی بنفش متمایل به آبی | نماد گذار در یک دنیای در حال تغییر |
رنگ سال 2026م رنگ سفید رقصنده ابر (Cloud Dancer) است که را برای نخستین بار برای رنگ سال برگزیده است. این رنگ را نمادی از آرامش، سکون و وضوح دانستهاند که در پاسخ به دنیای پر سروصدا و جامعه آشفته که نیاز به آرامش دارد، انتخاب شده است. این رنگ شبیه به یک بوم نقاشی خالی» است و نشاندهنده میل به یک شروع تازه و کنار گذاشتن تفکر منسوخ شده برای گشودن درها به روی رویکردهای جدید است. همچنین این رنگ در بستر آشفتگیها و خشونتهای سیاسی سال ۲۰۲۵م انتخاب شده تا نیاز به ارتباط انسانی و درک متقابل و امکان پاک کردن و شروعی دوباره را یادآوری کند.[۱۱]
شرکتهای تعیینکننده رنگ سال
شرکت پنتون شناختهشدهترین نام در حوزه رنگ است و خود را «مرجع جهانی رنگ» مینامد.[۱۲] بهدنبال معرفی اولین رنگ سال توسط پنتون در سال ۲۰۰۰م، شرکتهای بزرگ تولیدکننده رنگ و پوشش نیز این رویکرد را پذیرفتند و برنامههای مشابهی را معرفی کردند تا سهم خود را در پیشبینی روند رنگها ایفا کنند.[۱۳]
| سال معرفی برنامه | شرکت |
| ۲۰۰۳ | آکزونوبل (AkzoNobel) |
| ۲۰۰۶ | بنجامین مور (Benjamin Moore) |
| ۲۰۱۱ | شروین-ویلیامز (Sherwin-Williams) |
| ۲۰۱۴ | PPG، بیوتی-تون (Beauti-tone)، جوتون (Jotun) |
| ۲۰۱۵ | دایموند ووگل (Diamond Vogel)، بهر (Behr)، آسیا پینتز (Asian Paints)، نیپون پینت (Nippon Paint)، پرات و لمبرت (Pratt & Lambert) |
| ۲۰۱۶ | کانسای (Kansai)، داچ بوی (Dutch Boy)، دان-ادورادز (Dunn-Edwards)، گلیدن (Glidden) |
شرکتهای مختلف تولیدکننده رنگ، با اینکه روند رنگها را به طور مستقل بررسی میکنند، اما چون اغلب به منابع ترند یکسانی مانند دنیای مُد مراجعه میکنند، اغلب رنگهای سالشان شبیه به هم از آب در میآید. برخی از این شرکتها مثل داچ بوی سه بار، آکزونوبل، شروین-ویلیامز و بیوتیتون دوبار در سال انتخاب رنگهایی را دارند که قبلاً توسط شرکت دیگری معرفی نشده است. برخی دیگر مثل بنجامین مور، PPG و بهر ترجیح میدهند رنگهایی را انتخاب کنند که مطمئن هستند در بازار محبوب شده یا در حال ترند شدن هستند.[۱۴]
منابع
Burga, Solcyré, "Pantone Chooses White as its Color of the Year for the First Time Ever. See it Here”, time website, Date of Upload: 4 December 2025.
Gijsenij, A et al. 2021. "Analyzing a decade of Colors of the Year". Color Research & Application 46.
,Roses, Rio, “How Pantone Selects Their Color of the Year”, rioroses website, Date of Upload: 3 January 2024.
“The Evolution and Significance of Pantone's Color of the Year”, gamutpackaging website, Date of Upload: 4 January 2025.
پانویس
- ↑ "The Evolution and Significance of Pantone's Color of the Year”, gamutpackaging website.
- ↑ Gijsenij, et al, "Analyzing a decade of Colors of the Year", Color Research & Application 46: (2).
- ↑ Gijsenij, et al, "Analyzing a decade of Colors of the Year", Color Research & Application 46: (2-3).
- ↑ Roses, “How Pantone Selects Their Color of the Year”, rioroses website.
- ↑ Gijsenij, et al, "Analyzing a decade of Colors of the Year", Color Research & Application 46: (2-3).
- ↑ "The Evolution and Significance of Pantone's Color of the Year”, gamutpackaging website.
- ↑ "The Evolution and Significance of Pantone's Color of the Year”, gamutpackaging website.
- ↑ Roses, “How Pantone Selects Their Color of the Year”, rioroses website؛ "The Evolution and Significance of Pantone's Color of the Year”, gamutpackaging website.
- ↑ Gijsenij, et al, "Analyzing a decade of Colors of the Year", Color Research & Application 46: (2-3).
- ↑ Gijsenij, et al, "Analyzing a decade of Colors of the Year", Color Research & Application 46: (2-3).
- ↑ Burga, "Pantone Chooses White as its Color of the Year for the First Time Ever. See it Here”, time website.
- ↑ Burga, "Pantone Chooses White as its Color of the Year for the First Time Ever. See it Here”, time website.
- ↑ Gijsenij, et al, "Analyzing a decade of Colors of the Year", Color Research & Application 46: (3).
- ↑ Gijsenij, et al, "Analyzing a decade of Colors of the Year", Color Research & Application 46: (10).