رنگ سال
رنگ سال؛
مفهومشناسی
در ماه دسامبر هر سال، طراحان، بازاریابان و علاقهمندان به رنگ در سراسر جهان منتظر اعلام ویژهای هستند که روندهای صنایع مختلف را برای سال آینده تحت تأثیر قرار خواهد داد که به رنگ سال پنتون معروف است؛ سنتی که از یک پیشبینی ساده رنگی به یک پدیده فرهنگی با پیامدهای گسترده تبدیل شده است.[۱]
تاریخچه
پیشبینی روند رنگ یک تجارت چند میلیارد دلاری است که معمولاً ۱۸ تا ۲۴ ماه پیش از مصرف برای صنایع مختلف انجام میشود. این صنعت، که ریشههای آن به سال ۱۹۱۵م باز میگردد، در دهههای ۱۹۶۰م و ۱۹۷۰م به شهرت رسید. به طور گسترده پذیرفته شده است که رنگ، تجلی فیزیکی و نمادی از روح زمانه است و ترجیحات رنگی تحت تأثیر روندهای فرهنگی، اقتصادی و سیاسی قرار میگیرند.با وجود اهمیت این روندها، اطلاعات کمی در مورد دقت پیشبینی روند رنگ وجود دارد. برخی مطالعات وجود چرخههای رنگی یا نظم ملموس در مصرف رنگ را زیر سؤال بردهاند. مشخص نیست که آیا موفقیت پیشبینیهای رنگی پایش میشود یا خیر. ایده رنگ سال یک تحول جدیدتر در قرن ۲۱ است که پنتون (Pantone) آن را در سال ۲۰۰۰م با هدف «تجسم روح دوران ما» آغاز کرد.[۲]
هدف از تعیین رنگ سال
هدف مؤسسۀ رنگ پنتون از انتخاب رنگ سال این بود که نشان دهد رویدادهای جهانی چگونه بر رنگهایی که انسانها میبینند و بهکار میبرند، تأثیر میگذارند و از این راه، درباره نقش و اهمیت رنگ در زندگی انسانها سخن بگویند. انتخاب رنگ سال پنتون فقط انتخاب یک رنگ نیست؛ بلکه نمایانگر روندهای جهانی است. رنگ انتخابی، حال و هوای کنونی دنیا را منعکس میکند. هدف این برنامه، تشویق مردم به تفکر متفاوت درباره رنگ و توجه به احساساتی است که هر طیف میتواند برانگیزد.[۳]
تاثیر رنگ سال در فرآیند بازاریابی محصولات
آنچه به عنوان یک طرح بازاریابی آغاز شد، به یک رویداد سالانه تأثیرگذار تبدیل شده است که روندها را در مُد، طراحی محصول، بستهبندی و حتی تصمیمات خرید مصرفکننده شکل میدهد. تاریخچه رنگ سال پنتون منعکسکننده تغییر ترجیحات زیباییشناختی و در سطح گستردهتر باعث رویدادهای اجتماعی و تحولات فرهنگی نیز هست. با گذشت زمان، اهمیت انتخاب رنگ سالانه توسط پوشش رسانهای گسترده و رویدادهای اختصاصی، برجستهتر شده است. اکنون شرکتها در صنایع مختلف، عرضۀ محصولات و کمپینهای بازاریابی خود را با رنگ انتخابی هماهنگ میکنند که نشاندهنده تأثیر تجاری آن است.[۴]
شرکتهای تعیینکننده رنگ سال
شرکت پنتون شناختهشدهترین نام در حوزه رنگ است و خود را «مرجع جهانی رنگ» مینامد.[۵] بهدنبال معرفی اولین رنگ سال توسط پنتون در سال ۲۰۰۰م، شرکتهای بزرگ تولیدکننده رنگ و پوشش نیز این رویکرد را پذیرفتند و برنامههای مشابهی را معرفی کردند تا سهم خود را در پیشبینی روند رنگها ایفا کنند.[۶]
| سال معرفی برنامه | شرکت |
| ۲۰۰۳ | آکزونوبل (AkzoNobel) |
| ۲۰۰۶ | بنجامین مور (Benjamin Moore) |
| ۲۰۱۱ | شروین-ویلیامز (Sherwin-Williams) |
| ۲۰۱۴ | PPG، بیوتی-تون (Beauti-tone)، جوتون (Jotun) |
| ۲۰۱۵ | دایموند ووگل (Diamond Vogel)، بهر (Behr)، آسیا پینتز (Asian Paints)، نیپون پینت (Nippon Paint)، پرات و لمبرت (Pratt & Lambert) |
| ۲۰۱۶ | کانسای (Kansai)، داچ بوی (Dutch Boy)، دان-ادورادز (Dunn-Edwards)، گلیدن (Glidden) |
شرکتهای مختلف تولیدکننده رنگ، با اینکه روند رنگها را به طور مستقل بررسی میکنند، اما چون اغلب به منابع ترند یکسانی مانند دنیای مُد مراجعه میکنند، اغلب رنگهای سالشان شبیه به هم از آب در میآید. برخی از این شرکتها مثل داچ بوی سه بار، آکزونوبل، شروین-ویلیامز و بیوتیتون دوبار در سال انتخاب رنگهایی را دارند که قبلاً توسط شرکت دیگری معرفی نشده است. برخی دیگر مثل بنجامین مور، PPG و بهر ترجیح میدهند رنگهایی را انتخاب کنند که مطمئن هستند در بازار محبوب شده یا در حال ترند شدن هستند.[۷]
نحوه انتخاب رنگ سال
هدف از رنگ سال پنتون این است که بازتابی از یک دیدگاه جهانی در مورد حرکت رنگ در فصول جاری و آینده باشد؛ با این حال، چگونه این امر میتواند درست باشد در حالی که بسیاری از مطالعات نشان دادهاند که معانی رنگ اغلب در فرهنگهای مختلف و بین آنها متفاوت است. پیشنهاد شده است که معنا و اهمیت جهانی را میتوان با مرتبط کردن یک نام یا عبارت با نمایش بصری خود رنگ سال به دست آورد. به عنوان مثال، در سال ۲۰۰۲ پنتون رنگ سال را به نام «قرمز واقعی» (True Red) در ارتباط با حملات ۱۱ سپتامبر منتشر کرد و در سال ۲۰۰۴ رنگ سال را «سوسن ببری» (Tigerlily) (طیفی از نارنجی) منتشر کرد تا الهامبخش حال و هوای گرم در بستر درگیریهای مسلحانه در افغانستان و عراق باشد. در سال ۲۰۱۹، رنگ سال پنتون «مرجانی زنده» (Living Coral) بود که پنتون آن را اینگونه توصیف کرد: «یک رنگ مرجانی متحرک و حیاتبخش با تهرنگ طلایی که با لبهای نرمتر انرژی و سرزندگی میبخشد» تداعیهای نشانهشناختی رنگ سال در داستانهایی که با بسیاری از پیشبینیهای رنگی مرتبط هستند نیز منعکس میشود.[۸]
به گفته این شرکت، رنگ سال توسط تیمی از متخصصان انتخاب میشود و هدف آن جلب توجه به رابطه میان فرهنگ و رنگ است.[۹]
پنتون یک شرکت جهانی استانداردسازی رنگ است و رنگ سال آن به طور سالانه توسط مؤسسه رنگ پنتون، تیمی از محققان رنگ که خدمات مشاوره رنگی و پیشبینی روند بازار را نیز ارائه میدهند، انتخاب میشود.
برای انتخاب رنگ، یک تیم جهانی، فناوریهای جدید، ارزشهای اجتماعی، مجموعههای هنری، مقاصد سفر را بررسی کرده و حال و هوا یا احساسات کلی طراحان و مصرفکنندگان در طول سال را ارزیابی میکند.
لوری پرسمن، معاون مؤسسه رنگ پنتون، سال گذشته به مجله تایم گفت: «دلایلی وجود دارد که مردم در زمانهای خاصی به خانوادههای رنگی خاص گرایش پیدا میکنند. برای ما، این فرآیند واقعاً بر روی متمرکز شدن بر یک خانواده رنگی است که میبینیم در تمام زمینههای طراحی در حال جوشیدن و ظهور است، و سپس از آنجا، آن را به رنگی خاص محدود میکنیم.[۱۰]
کارشناسان پنتون در طول سال به سراسر جهان سفر میکنند تا از صنایع مختلف مانند سرگرمی، هنر، مُد و طراحی، و همچنین شرایط اقتصادی-اجتماعی، فناوریهای جدید و پلتفرمهای رسانههای اجتماعی الهام بگیرند. اعضای این تیم در زمینههای طراحی، پیشبینی روند، تئوری رنگ و مشاوره با تجربه هستند و این فرآیند جامع تضمین میکند که رنگ انتخابی، تصادفی نیست، بلکه بازتابی واقعی از روندها و حال و هوای کنونی است.[۱۱]
برخلاف تصور رایج، رنگ سال پنتون به صورت سلیقهای یا صرفاً بر اساس دلایل زیباییشناختی انتخاب نمیشود. این فرآیند شامل تحقیقات و بحثهای گستردهای توسط مؤسسه رنگ پنتون است؛ بخش مشاوره شرکت که روندهای جهانی رنگ را پیشبینی میکند. فرآیند انتخاب معمولاً شامل موارد زیر است:
- تحلیل روندها در مُد، طراحی، فیلم، هنر و فناوری
- در نظر گرفتن شرایط اقتصادی-اجتماعی
- ارزیابی روندهای رنگی در حال ظهور در بازارهای مختلف
- سنجش روانشناسی مصرفکننده و ترجیحات رنگی
- گفتگو با کارشناسان و طراحان رنگ در سراسر جهان
این رویکرد جامع تضمین میکند که رنگ انتخابی با لحظات فرهنگی کنونی طنینانداز شود و در عین حال روندهای آینده را پیشبینی کند. هدف از این انتخاب، به تصویر کشیدن روح زمانه (Zeitgeist) از طریق رنگ است، که بازتابی از تجربیات و احساسات جمعی است. رنگ سال پنتون چیزی فراتر از یک طیف مد روز است؛ این رنگ بازتابی از فرهنگ جهانی و حال و هوای جمعی ماست که از طریق تحقیقات گسترده و مشورت متخصصان، با دقت انتخاب میشود.[۱۲]
وضعیت فعلی تعیین رنگ سال
امروزه شرکتهای بسیاری رنگ سال را معرفی میکنند، اما اغلب شرکتهای مختلف برای یک سال، رنگهای متفاوتی را انتخاب میکنند. این تناقض، فقدان مطالعات زیربنایی در زمینه پیشبینی رنگ و رنگ سال را برجسته میکند. رنگ سال معمولاً با تحقیقات گسترده توسط کارشناسان روند و طراحان انتخاب میشود که در آن روندها در جامعه، اقتصاد و طراحی بررسی میشوند.[۱۳]
نماد رنگهای سالانه
رنگ سال 2026م رنگ سفید رقصنده ابر (Cloud Dancer) است که را برای نخستین بار برای رنگ سال برگزیده است. این رنگ را نمادی از آرامش، سکون و وضوح دانستهاند که در پاسخ به دنیای پر سروصدا و جامعه آشفته که نیاز به آرامش دارد، انتخاب شده است. این رنگ شبیه به یک بوم نقاشی خالی» است و نشاندهنده میل به یک شروع تازه و کنار گذاشتن تفکر منسوخ شده برای گشودن درها به روی رویکردهای جدید است. همچنین این رنگ در بستر آشفتگیها و خشونتهای سیاسی سال ۲۰۲۵م انتخاب شده تا نیاز به ارتباط انسانی و درک متقابل و امکان پاک کردن و شروعی دوباره را یادآوری کند.[۱۴]
منابع
Burga, Solcyré, "Pantone Chooses White as its Color of the Year for the First Time Ever. See it Here”, time website, Date of Upload: 4 December 2025.
Gijsenij, A et al. 2021. "Analyzing a decade of Colors of the Year". Color Research & Application 46.
,Roses, Rio, “How Pantone Selects Their Color of the Year”, rioroses website, Date of Upload: 3 January 2024.
“The Evolution and Significance of Pantone's Color of the Year”, gamutpackaging website, Date of Upload: 4 January 2025.
پانویس
- ↑ "The Evolution and Significance of Pantone's Color of the Year”, gamutpackaging website.
- ↑ Gijsenij, et al, "Analyzing a decade of Colors of the Year", Color Research & Application 46: (2-3).
- ↑ Roses, “How Pantone Selects Their Color of the Year”, rioroses website.
- ↑ "The Evolution and Significance of Pantone's Color of the Year”, gamutpackaging website.
- ↑ Burga, "Pantone Chooses White as its Color of the Year for the First Time Ever. See it Here”, time website.
- ↑ Gijsenij, et al, "Analyzing a decade of Colors of the Year", Color Research & Application 46: (3).
- ↑ Gijsenij, et al, "Analyzing a decade of Colors of the Year", Color Research & Application 46: (10).
- ↑ Gijsenij, et al, "Analyzing a decade of Colors of the Year", Color Research & Application 46: (2-3).
- ↑ Burga, "Pantone Chooses White as its Color of the Year for the First Time Ever. See it Here”, time website.
- ↑ Burga, "Pantone Chooses White as its Color of the Year for the First Time Ever. See it Here”, time website.
- ↑ Roses, “How Pantone Selects Their Color of the Year”, rioroses website.
- ↑ "The Evolution and Significance of Pantone's Color of the Year”, gamutpackaging website.
- ↑ Gijsenij, et al, "Analyzing a decade of Colors of the Year", Color Research & Application 46: (2-3).
- ↑ Burga, "Pantone Chooses White as its Color of the Year for the First Time Ever. See it Here”, time website.