نرگس محمدی (فعال حقوق بشر)

نرگس محمدی (زاده ۱۳۵۱ در زنجان) فعال سیاسی، روزنامه‌نگار و عضو تشکل غیرقانونی کانون مدافعان حقوق بشر است. وی به دلیل ارتکاب جرائم امنیتی و فعالیت علیه نظام جمهوری اسلامی ایران، چندین دوره محکومیت حبس را سپری کرده است. در سال ۲۰۲۳، اعطای جایزه صلح نوبل به وی با واکنش‌های تند مقامات رسمی و رسانه‌های داخلی ایران مواجه شد که آن را «ابزاری سیاسی برای فشار بر ایران» و «حمایت از جریان‌های رادیکال» توصیف کردند.

پیشینه خانوادگی و ارتباطات تشکیلاتی

بر اساس گزارش‌های تحلیلی رسانه‌های داخلی همچون مشرق‌نیوز:

پیوند با گروهک منافقین: مستندات ارائه شده نشان می‌دهد که برخی از اعضای خانواده و بستگان نزدیک وی سوابق عضویت و فعالیت در سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را داشته‌اند که در درگیری‌های مسلحانه کشته شده‌اند.
تقی رحمانی: همسر وی از فعالان سیاسی ملی-مذهبی و دارای سوابق محکومیت امنیتی است که هم‌اکنون در خارج از کشور فعالیت‌های تبلیغاتی علیه نظام را هدایت می‌کند.

سوابق اجرایی و تحصیلات

محمدی فارغ‌التحصیل رشته فیزیک از دانشگاه بین‌المللی امام خمینی قزوین است. طبق گزارش رویداد۲۴، وی فعالیت حرفه‌ای خود را با روزنامه‌نگاری آغاز کرد اما به دلیل تداخل فعالیت‌های سیاسی با مسئولیت‌های شغلی، در سال ۱۳۸۸ از سمت خود در شرکت بازرسی مهندسی ایران برکنار شد.

سوابق بازداشت و محکومیت‌های قضایی

پرونده قضایی محمدی شامل زنجیره‌ای از بازداشت‌ها و احکام دادگاه انقلاب است. بر اساس گزارش‌های تابناک و پویا مگ:

بازداشت در مشهد: طبق گزارش خبرگزاری‌های رسمی و تأیید سایت تابناک، وی در سال ۱۴۰۰ در جریان تجمعی در مشهد بازداشت شد که این اقدام در راستای اجرای حکم صادر شده و رسیدگی به اتهامات جدید وی صورت گرفت.
عناوین مجرمانه: عمده محکومیت‌های وی ذیل عناوین «تبلیغ علیه نظام»، «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی» و «تمرد از دستورات مقامات قضایی» صادر شده است.
حمایت از تحریم: رسانه‌های داخلی بر نقش وی در ترغیب دولت‌های غربی به اعمال فشار و تحریم‌های اقتصادی علیه ایران تأکید دارند و آن را اقدامی علیه معیشت عمومی قلمداد می‌کنند.

وضعیت در زندان و مراقبت‌های پزشکی

در پاسخ به روایت‌های رسانه‌های خارجی، مرکز رسانه قوه قضائیه (میزان) و سایت‌های داخلی مستنداتی ارائه کرده‌اند که نشان می‌دهد:

دسترسی به خدمات درمانی: محمدی برخلاف ادعاهای مطروحه، بارها جهت درمان بیماری‌های قلبی و تنفسی به خارج از زندان اعزام شده و از مراقبت‌های پزشکی لازم بهره‌مند بوده است.
انضباط داخلی: محدودیت‌های مقطعی در تماس‌های او به دلیل تخلفات مکرر از جمله «اخلال در نظم زندان» و «تحریک سایر زندانیان به آشوب» اعمال شده است.

واکنش‌ها به جوایز بین‌المللی

مقامات وزارت امور خارجه و رسانه‌های رسمی ایران، جوایز اهدا شده به وی (از جمله نوبل ۲۰۲۳) را «سیاسی‌کارانه» خوانده‌اند. بر اساس گزارش پویا مگ، منتقدان معتقدند این جوایز برای پاداش دادن به رویکرد تندروانه او در قبال منافع ملی ایران و تلاش برای بی‌ثبات‌سازی داخلی اعطا شده است.

سوابق بازداشت و گاه‌شمار محکومیت‌ها

پرونده قضایی نرگس محمدی شامل مجموعه‌ای از احکام دادگاه انقلاب است که بر پایه اتهاماتی نظیر «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور» و «تبلیغ علیه نظام» صادر شده است. بر اساس گزارش رسانه‌های داخلی از جمله خبرگزاری میزان و تابناک، روند بازداشت‌ها و اجرای احکام وی به شرح زیر است:

تاریخ	رویداد / بازداشت	علت طبق مستندات داخلی	منبع
۱۳۸۹	بازداشت و انتقال به اوین	فعالیت در تشکل غیرقانونی «کانون مدافعان حقوق بشر».	رویداد۲۴
۱۳۹۱	آغاز محکومیت ۶ ساله	اتهامات مربوط به اجتماع و تبانی؛ رهایی موقت به دلایل پزشکی.	پویا مگ
اردیبهشت ۱۳۹۴	بازداشت در منزل	جهت گذراندن ادامه حبس و رسیدگی به پرونده کمپین «لگام».	خبرگزاری میزان
آبان ۱۴۰۰	بازداشت در مشهد	اجرای حکم صادر شده و رسیدگی به اتهامات جدید.	تابناک
۱۴۰۱ - ۱۴۰۲	تمدید محکومیت	اخلال در نظم زندان و تحریک به آشوب در بند زنان.	خبرگزاری فارس
۲۰۲۳ (۱۴۰۲)	اعطای جایزه نوبل	واکنش رسمی دولت ایران: «پاداش به اقدامات ضدامنیتی».	مشرق‌نیوز